Yêu cầu tuyên bố một người là đã chết sẽ được thực hiện như thế nào?
Việc một người bỏ đi biệt tích, không có thông tin chính xác là đang ở đâu? Còn sống hay đã chết. Trong khi các quyền và nghĩa vụ (quyền và nghĩa vụ về tài sản và nhân thân) đối với người khác cũng đang còn dang dở. Do vậy, việc thực hiện thủ tục tuyên bố một người đã chết là điều kiện tiên quyết để các bên có thể đảm bảo cho việc thực thi các quyền về tài sản và nhân thân đó.
Điều kiện để Tòa án tuyên bố một người là đã chết:
Tòa án xem xét ra quyết định tuyên bố một người là đã chết nếu thuộc một trong những trường hợp sau đây khi có yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan:
(1) Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
(2) Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
(3) Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
(4) Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó; nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng; nếu không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.
Như vậy, cơ quan có thẩm quyền tuyên bố một người đã chết là Tòa án nhân dân cấp huyện, hoặc cấp tỉnh (nếu có yếu tố nước ngoài). Tòa án sẽ tuyên bố một người đã chết bằng một quyết định về việc tuyên bố một người là đã chết.
Quan hệ nhân thân và tài sản của người bị Tòa án tuyên bố chết được giải quyết như thế nào?
Căn cứ Điều 72 Bộ luật Dân sự 2015 thì quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như sau:
– Khi quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết có hiệu lực pháp luật thì quan hệ về hôn nhân, gia đình và các quan hệ nhân thân khác của người đó được giải quyết như đối với người đã chết.
– Quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như đối với người đã chết; tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Có thể hủy bỏ quyết định tuyên bố chết hay không?
Căn cứ Điều 73 Bộ luật Dân sự 2015 thì khi một người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết.
Quan hệ nhân thân của người bị tuyên bố là đã chết được khôi phục khi Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết, trừ trường hợp sau đây:
– Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã được Tòa án cho ly hôn thì quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật;
– Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã kết hôn với người khác thì việc kết hôn đó vẫn có hiệu lực pháp luật.
Người bị tuyên bố là đã chết mà còn sống có quyền yêu cầu những người đã nhận tài sản thừa kế trả lại tài sản, giá trị tài sản hiện còn. Trường hợp người thừa kế của người bị tuyên bố là đã chết biết người này còn sống mà cố tình giấu giếm nhằm hưởng thừa kế thì người đó phải hoàn trả toàn bộ tài sản đã nhận, kể cả hoa lợi, lợi tức; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.
Quan hệ tài sản giữa vợ và chồng được giải quyết theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, Luật hôn nhân và gia đình.
Quyết định của Tòa án hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người bị tuyên bố là đã chết để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch..
Trên đây là qui định của pháp luật về việc tuyên bố một người đã chết. Trên thực tế, khi chúng tôi giải quyết các yêu cầu tuyên bố chết của một người thì không phải là một điều dễ dàng. Do vậy, khi quí khách hàng đang cần thực hiện thủ tục tuyên bố một người là đã chết thì có thể tham vấn ý kiến của luật sư ngay từ đầu để vụ/việc của mình được giải quyết một cách thuận lợi nhất.
Trân trọng,
Yêu cầu tuyên bố một người là đã chết sẽ được thực hiện như thế nào?
Việc một người bỏ đi biệt tích, không có thông tin chính xác là đang ở đâu? Còn sống hay đã chết. Trong khi các quyền và nghĩa vụ (quyền và nghĩa vụ về tài sản và nhân thân) đối với người khác cũng đang còn dang dở. Do vậy, việc thực hiện thủ tục tuyên bố một người đã chết là điều kiện tiên quyết để các bên có thể đảm bảo cho việc thực thi các quyền về tài sản và nhân thân đó.
Điều kiện để Tòa án tuyên bố một người là đã chết:
Tòa án xem xét ra quyết định tuyên bố một người là đã chết nếu thuộc một trong những trường hợp sau đây khi có yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan:
(1) Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
(2) Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
(3) Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
(4) Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó; nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng; nếu không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.
Như vậy, cơ quan có thẩm quyền tuyên bố một người đã chết là Tòa án nhân dân cấp huyện, hoặc cấp tỉnh (nếu có yếu tố nước ngoài). Tòa án sẽ tuyên bố một người đã chết bằng một quyết định về việc tuyên bố một người là đã chết.
Quan hệ nhân thân và tài sản của người bị Tòa án tuyên bố chết được giải quyết như thế nào?
Căn cứ Điều 72 Bộ luật Dân sự 2015 thì quan hệ nhân thân và quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như sau:
– Khi quyết định của Tòa án tuyên bố một người là đã chết có hiệu lực pháp luật thì quan hệ về hôn nhân, gia đình và các quan hệ nhân thân khác của người đó được giải quyết như đối với người đã chết.
– Quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như đối với người đã chết; tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Có thể hủy bỏ quyết định tuyên bố chết hay không?
Căn cứ Điều 73 Bộ luật Dân sự 2015 thì khi một người bị tuyên bố là đã chết trở về hoặc có tin tức xác thực là người đó còn sống thì theo yêu cầu của người đó hoặc của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết.
Quan hệ nhân thân của người bị tuyên bố là đã chết được khôi phục khi Tòa án ra quyết định hủy bỏ quyết định tuyên bố người đó là đã chết, trừ trường hợp sau đây:
– Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã được Tòa án cho ly hôn thì quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật;
– Vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã kết hôn với người khác thì việc kết hôn đó vẫn có hiệu lực pháp luật.
Người bị tuyên bố là đã chết mà còn sống có quyền yêu cầu những người đã nhận tài sản thừa kế trả lại tài sản, giá trị tài sản hiện còn. Trường hợp người thừa kế của người bị tuyên bố là đã chết biết người này còn sống mà cố tình giấu giếm nhằm hưởng thừa kế thì người đó phải hoàn trả toàn bộ tài sản đã nhận, kể cả hoa lợi, lợi tức; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.
Quan hệ tài sản giữa vợ và chồng được giải quyết theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, Luật hôn nhân và gia đình.
Quyết định của Tòa án hủy bỏ quyết định tuyên bố một người là đã chết phải được gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người bị tuyên bố là đã chết để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch..
Trên đây là qui định của pháp luật về việc tuyên bố một người đã chết. Trên thực tế, khi chúng tôi giải quyết các yêu cầu tuyên bố chết của một người thì không phải là một điều dễ dàng. Do vậy, khi quí khách hàng đang cần thực hiện thủ tục tuyên bố một người là đã chết thì có thể tham vấn ý kiến của luật sư ngay từ đầu để vụ/việc của mình được giải quyết một cách thuận lợi nhất.
Trân trọng,
