Án tử hình luôn là hình phạt nghiêm khắc nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam, chỉ áp dụng đối với những tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Tuy nhiên, cùng với xu hướng nhân đạo hóa pháp luật hình sự, Quốc hội Việt Nam đã chính thức bãi bỏ hình phạt tử hình đối với 8 tội danh, bắt đầu từ ngày 01/07/2025. Vậy từ thời điểm này, Việt Nam chỉ còn 10 tội danh được áp dụng án tử hình. Hãy cùng Hãng luật Anh Đào và Cộng sự tìm hiểu chi tiết danh sách này cũng như quy trình thi hành án tử hình hiện nay.
1. Những tội danh không còn áp dụng tử hình từ 01/07/2025
Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự được Quốc hội thông qua, các tội danh sau đây sẽ không còn áp dụng án tử hình:
- Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân;
- Phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của nước CHXHCN Việt Nam;
- Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh;
- Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược;
- Gián điệp;
- Vận chuyển trái phép chất ma túy;
- Tham ô tài sản;
- Nhận hối lộ.
Việc bãi bỏ này thể hiện chính sách hình sự nhân đạo, phù hợp xu thế quốc tế, đồng thời vẫn giữ sự nghiêm minh đối với những tội phạm đặc biệt nguy hiểm.
2. Danh sách 10 tội danh còn áp dụng án tử hình từ 01/07/2025
Sau khi loại bỏ 8 tội danh kể trên, Bộ luật Hình sự hiện hành chỉ còn giữ 10 tội danh áp dụng hình phạt tử hình, bao gồm:
- Tội phản bội Tổ quốc (Điều 108)
- Tội bạo loạn (Điều 112)
- Tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân (Điều 113)
- Tội giết người (Điều 123)
- Tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi (Điều 142)
- Tội sản xuất trái phép chất ma túy (Điều 248)
- Tội mua bán trái phép chất ma túy (Điều 251)
- Tội khủng bố (Điều 299)
- Tội chống loài người (Điều 422)
- Tội phạm chiến tranh (Điều 423)
Đây đều là những hành vi có mức độ nguy hiểm đặc biệt nghiêm trọng, xâm hại trực tiếp đến an ninh quốc gia, trật tự xã hội, tính mạng con người và hòa bình thế giới.
3. Trình tự thi hành án tử hình hiện nay
Theo Điều 82 Luật Thi hành án hình sự 2019, quy trình thi hành án tử hình được thực hiện nghiêm ngặt, gồm các bước chính:
- Áp giải phạm nhân đến nơi thi hành án;
- Kiểm tra nhận dạng, lăn tay, chụp ảnh, ghi hình;
- Công bố quyết định thi hành án và đọc cho phạm nhân nghe;
- Thực hiện thi hành án theo lệnh của Chủ tịch Hội đồng;
- Bác sĩ pháp y xác định tử vong, lập biên bản;
- Báo cáo kết quả đến các cơ quan có thẩm quyền;
- Mai táng, bảo quản tử thi, thông báo cho thân nhân trong vòng 3 ngày.
Toàn bộ quá trình đều được ghi âm, ghi hình nhằm bảo đảm tính minh bạch, khách quan và đúng pháp luật.
Từ ngày 01/07/2025, Việt Nam chỉ còn duy trì án tử hình đối với 10 tội danh đặc biệt nghiêm trọng. Đây là bước tiến quan trọng trong cải cách tư pháp, vừa thể hiện tính nhân đạo, vừa giữ được sự răn đe, bảo đảm an ninh quốc gia và trật tự xã hội. Nếu bạn cần được tư vấn sâu hơn về các quy định hình sự, hãy liên hệ Hãng luật Anh Đào và Cộng sự nơi hội tụ các luật sư hình sự giỏi, giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn.
